بررسي چيستي علم از ديدگاه خواجه نصيرالدين طوسي و فخررازي
اشاره:
اولين ميزگرد تخصصي انجمن علمي پژوهشي فلسفه که با حضور اعضاي انجمن علمي پژوهشي فلسفه در زمستان 1387 در مجتمع آموزش عالي فقه برگزار گرديد، آقايان حجج اسلام و المسلين سيد محمدداود علوي و سبحان دانش به سؤالاتيکه از سوي خادمحسين احمدي مجري اين نشست، نسبت به ديدگاههاي اين دو فيلسوف و انديشمند بزرگ مسلمان در بارة «چيستي علم» مطرح گرديد، پاسخ دادند.
سبحان دانش چکیده در این نوشتار، نخست به حادث و قدم زمانی و ذاتی اشاره میشود؛ سپس دیدگاه متکلمان و حکما نسبت به حدوث و قدم زمان تبیین میشود. در پایان نظریه ملاصدرا دربارۀ حدوث زمانی عالم مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. ملاصدرا بر اساس حرکت جوهری هم حدوث زمانی عالم را اثبات میکند و هم بطلان نظریه متکلّمان را که قائل به پدیدآمدن جهان طبیعت در زمان هستند، آشکار میسازد. او بر مبنای اصل اصیل خویش معنی و محتوای «حدوث زمانی» را تغییر میدهد و تغییر و تحول را در عمق موجودات مادی جاری و ساری میدادند. بر مبنای این نظریه هیچ چیزی را نمیتوان در این جهان در دو «آنْ» ثابت دانست و همچنین نمیتوان برای عالم نقطه آغازی تصور نمود.
کلید واژهها: زمان، حدوث، قدم، حرکت جوهری و ملاصدرا.